Z pewnością zastanawiasz się, jak to jest z tym mówieniem u dwulatka. W końcu chcesz, żeby Twój maluch swobodnie się komunikował. To zupełnie naturalne, że jako rodzic chcesz wspierać jego rozwój mowy – to fascynujący, choć czasem niecierpliwiący etap. Chcę Ci pokazać, jak możesz pomóc swojemu dwuletniemu dziecku zacząć mówić lub udoskonalić jego mowę, podając praktyczne wskazówki i garść ciekawych danych.
Kiedy Twoje dziecko ma około dwa lata, jego słownictwo powinno liczyć już od 200 do 300 wyrazów. To naprawdę spore słownictwo jak na tak małego człowieka! W tym czasie maluchy szybko nabywają nowe słowa i zaczynają używać prostych wyrażeń, nazywać przedmioty, ludzi czy zwierzęta, które znają. Co więcej, dwulatki zazwyczaj zaczynają łączyć pojedyncze wyrazy w krótkie zdania – zazwyczaj składające się z dwóch lub trzech słów, choćby „mama idzie” albo „daj piłkę”. To pierwszy znak, że dziecko zaczyna rozumieć strukturę językową.
Poza mówieniem dwuletni maluch potrafi już rozumieć i reagować na proste instrukcje, na przykład „podaj mi książkę” albo „usiądź tutaj”. To pokazuje, że jego umiejętności językowe – zarówno te, które pozwalają mu rozumieć, jak i te, które pozwalają mu się komunikować – rozwijają się równocześnie. Ale pamiętaj, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie. Niektórzy dwuletni maluchy mogą używać tylko kilku czy kilkunastu wyrazów i naśladować głównie dźwięki, a inne potrafią już prowadzić proste rozmowy na temat ulubionych bajek. Oba scenariusze są w normie, więc unikaj porównywania swojego dziecka z rówieśnikami.
Na początku swojej językowej przygody dzieci często używają też uproszczeń albo zamieniają głoska, na przykład mówiąc „lotot” zamiast „samolot” albo nazywając wszystkie okrągłe przedmioty „bułą”. To po prostu ich sposób na eksperymentowanie z dźwiękami, co jest zupełnie normalne na tym etapie.
Te dane jasno pokazują, że w wieku dwóch lat rozwój mowy postępuje bardzo szybko, ale z dużą zmiennością między dziećmi. Najważniejsze to skupić się na zachęcaniu do komunikacji w bezpieczny i angażujący sposób, a nie na sztywnych kamieniach milowych czy porównaniach. Poniższe informacje są poparte badaniami logopedycznymi i badaniami nad rozwojem dziecka, pochodzącymi z wiarygodnych polskich instytucji klinicznych i edukacyjnych.
„Najważniejsze to stworzyć dziecku bogate środowisko językowe. Po prostu mów do niego dużo, nazywaj wszystko, co widzicie wokół siebie – to podstawowy sposób na stymulowanie jego mowy” – Karina Michalska, ekspert inwestujmywdzieci.pl.
Jak nauczyć dwulatka mówić?
Chcesz, żeby Twój maluch zaczął mówić albo rozwinął swoje słownictwo? Jest kilka prostych, ale naprawdę skutecznych sposobów, żeby wspierać jego naukę mówienia każdego dnia:
- rozmawiaj z dzieckiem o wszystkim, co robisz – na przykład: „teraz jemy obiadek” albo „patrz, leci ptaszek”,
- czytaj książeczki i śpiewaj piosenki, bo to fantastyczny sposób na wzbogacanie słownictwa i rozwijanie rytmu mowy,
- nazywaj przedmioty, na które wskazuje dziecko, i zachęcaj je do powtarzania,
- naśladuj dźwięki wydawane przez malucha, a potem rozbuduj je o słowa – na przykład: „muuu, to krówka muuu”.
Warto też obserwować, jak dziecko używa gestu, bo to często pierwszy krok do werbalnej komunikacji. Kiedy maluch wskazuje na coś, nazywaj to, co chce pokazać. To bardzo pomaga w nabywaniu nowego słownictwa.
„Pamiętaj, że rozwój mowy to proces indywidualny. Obserwuj swój malucha i ciesz się każdą nową sylaba, czy wyrazem. Jeśli jednak masz wątpliwości, logopeda jest najlepszym rozwiązaniem” – Karina Michalska, ekspert inwestujmywdzieci.pl.
Kiedy iść z dwulatkiem do logopedy?
Zazwyczaj dwuletni maluchy intensywnie rozwijają swój rozwój mowy, ale czasem zdarza się, że ten proces wymaga wsparcia. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, czy Twoje dziecko mówi prawidłowo, nie wahaj się skonsultować z logopedą. Oto sygnały, które mogą wskazywać, że warto poszukać pomocy:
- jeśli dwulatek nie potrafi naśladować żadnych dźwięków ani wyrazów, co jest typowe na tym etapie,
- gdy nie rozumie prostych poleceń, takich jak „chodź tu” czy „daj mi”, mimo że powtarzasz je wiele razy,
- jeżeli nie próbuje komunikować się za pomocą gestów czy wyrazów, nawet jeśli rozumie, co do niego mówisz,
- jeśli masz jakiekolwiek obawy co do jego rozwoju mowy, szczególnie jeśli mowa dziecka nie rozwija się, tak jak jego rówieśników.
Pamiętaj, że wczesna interwencja logopedyczna może zrobić ogromną różnicę. Logopeda pomoże Ci ocenić rozwój językowy Twojego dziecka, a także pokaże, jak możesz stymulować jego mowę i prawidłowo wymawiać głoska i sylaba. Pomoc logopedyczna to inwestycja w przyszłość malucha i jego umiejętność komunikować się ze światem.
Podsumowanie rozwoju mowy dwulatka
| Wiek | Typowe umiejętności językowe | Co możesz robić? |
|---|---|---|
| 2 lata | ok. 200–300 wyrazów, łączy 2–3 słowa w zdania, rozumie proste polecenia | nazywaj przedmioty, czytaj, śpiewaj, stymuluj, mów |
| Później | coraz więcej wyrazów, dłuższe zdania, poprawniejsza wymowa | kontynuuj aktywności, obserwuj, w razie potrzeby skonsultuj logopedę |
